فهرست مطالب:
آب بعنوان حلال عمومی شناخته می شود و کیفیت شیمیایی آب در ارتباط مستقیم با حلالیت آن می باشد. متغیرهای مهم در مسائل مربوط به کنترل کیفیت عبارتنداز:
-مقدار کل جامدات محلولTDS
مواد محلول از خاصیت آب بر روی جامدات، مایعات و گازها بوجود می آیند.
مواد محلول با فیلتر کردن آب تصفیه نمی شود و پس از تبخیر آب بعنوان جزئی از مواد جامد آب به صورت رسوب باقی می مانند.
مواد محلول نیز ممکن است از نظر ماهیت، آلی یا معدنی باشند.
اندازه گیری مستقیم مقدار کل جامدات محلول، پس ازجداسازی مواد جامد معلق، به کمک تبخیر آب امکان پذیر است.
وزن رسوب باقیمانده بیانگر مقدار کل جامدات محلول TDS می باشد.
TDS برحسب میلی گرم در لیتر بر مبنای جرم خشک بیان میشود.
هدایت الکتریکی آب معرف قدرت یونی یک محلول برای انتقال جریان است با واحد میکروموس برسانتی متررابط تقریبی غلظت کل جامدات با هدایت الکتریکی بصورت زیر است
TDS =0.64 * EC
-قلیائیت
قلیائیت به میزان یون هایی از آب که برای خنثی سازی یون های هیدروژن در واکنش شرکت می کنند اطلاق میشود.قلیائیت معیاری برای توانایی آب جهت خنثی سازی اسیدها به حساب می آید.
اجزای تشکیل دهنده قلیائیت در سیستم طبیعی آب شامل :
NH3,HS-,H2PO4-,HPO4-2,H2BO3-,HSiO3-,OH-,HCO3-,CO3-2
این ترکیبات از تجزیه مواد معدنی موجود در خاک یا اتمسفر بدست می آیند.
فسفات میتواند از طریق شوینده ها، کودهای شیمیایی و حشره کش ها وارد محیط شود.
سولفید هیدروژن و آمونیاک نیز میتوانند در اثر تجزیه میکروبی مواد آلی تولید شوند.
قلیائیت به آب مزه ای تلخ می دهد لذا در آب شرب از اهمیت ویژه ای برخورداراست.
اندازه گیری قلیائیت به کمک تیتراسیون آب با یک اسید و تعیین اکی والان هیدروژن صورت می پذیرد.
قلیائیت برحسب میلی گرم در لیتر CaCo3 بیان میشود.
-سختی
سختی بصورت غلظت کاتیونهای چند ظرفیتی در محلول تعریف میشود.
سختی بسته به آنیونی که همراه آن است بعنوان سختی کربناتی و سختی غیرکربناتی طبقه بندی میشود.
سختی که ناشی از قلیائیت است سختی کربناتی و سختی باقیمانده، سختی غیر کربناتی نامیده میشود.
از آنجا که غلظت یون های فلز چند ظرفیتی کلسیم و منیزیم بیش از سایر یونهایی چون آهن ،منگنز، استرانسیم و آلومینیوم می باشد، برای تمامی مقاصد میتوان سختی را برابر با مجموع یونهای کلسیم و منیزیم در نظر گرفت.
سختی را میتوان به کمک تکنیکهای اسپکتروفتومتری و یا تیتراسیون شیمیایی، که برای تعیین مقادیر یونهای کلسیم و منیزیم در یک نمونه خاص انجام میگیرد،اندازه گیری کرد.
سختی میتواند از صفر تا چند صد ویا حتی چندین هزار قسمت در میلیون تغییر نماید.
اگرچه حد قابل قبول سختی بر طبق عادت یا حساسیت مصرف کننده تغییر می کند،اما یک طبقه بندی قابل قبول عمومی در جداولی نیز درج شده است.
در اغلب استانداردها، مقدار حداکثر 500 میلی گرم در لیتر برای آب آشامیدنی توصیه میشود.
-فلوراید
فلوراید بطور کلی در طبیعت در برخی از انواع سنگ های رسوبی یا آذرین یافت میشود.
فلوراید به ندرت به مقدار زیاد در آب های سطحی مشاهده میشود.
حداکثر غلطت پیشنهادی برای این متغیر کیفی در آب های آشامیدنی 1/5 میلی گرم در لیتر می باشد.
-فلزات
همه فلزات تا اندازه ای در آب قابل حل می باشند.
پیدایش فلزات در آب های طبیعی از طریق حل شدن آن ها در آب، توسط رسوبات و تخلیه فاضلاب های شهری، صنعتی و کشاورزی صورت میگیرد.
مقدار فلزات داخل آب معمولآ توسط روش جذب اتمی اندازه گیری میشود
-فلزات غیر سمی
علاوه بر یونهای کلسیم و منیزیم که باعث سختی درآب میشوند، سایر فلزات غیرسمی مانند آهن، منگنز، آلومینیوم، مس و روی نیز در آب وجود دارند.
آهن و منگنز که در بسیاری از موارد به همراه یکدیگر مشاهده میشوند در غلظتهای معمولی علائمی دال بر خطرناک بودن برای سلامتی انسان بروز نمی دهند.
غلظت آهن بیش از 0.3 mg/L وغلظت منگنز بیش از0.05mg/L میتواند رنگ آب را تغییر دهد.
-فلزات سمی
فلزاتی که وجودشان حتی به مقدار کم برای سلامت انسان مضر است، سمی تلقی میشوند.
فلزات سمی در آب شامل آرسنیک، باریم، کادمیم، کروم، سرب، جیوه و نقره می باشند.
غلظت های زیاد فلزات سنگین مانند آرسنیک، کادمیم، سرب وجیوه برای سلامتی انسان خطر آفرینی خاصی دارند.
فلزات مذکور توسط زنجیره غذایی موجود در طبیعت تغلیظ میشوند و بدین ترتیب بزرگترین خطر را برای ارگانیزم های نزدیک به قسمت بالایی زنجیره ایجاد می کنند.
غلظت های قابل ملاحظه این فلزات غالباً در پسابهای معدنی، صنعتی و زه آب های کشاورزی وجود دارند