خاک هاي حاصلخیزداراي مقادیر زیادی نیترات است. نیترات یک ماده مهم براي غذاي گیاهان محسوب میشودولی ازنظرسلامت جامعه یک ماده مشخصه آلوده کننده است. امروزه بدلیل وجود چاه های دفع فاضلاب در کلانشهر ها و نفوذ فاظلاب به داخل منابع آب زیر زمینی مقدار نیترات در آب ها بالاتر از حد مجاز رفته و به شرایط خطرناک رسیده است .نیترات در دستگاه های تصفیه آب خانگی و صنعتی تا حد قابل قبولی حذف می شود اما محققان با دانش امروزی به دنبال راه های جدیدی برای حذف نیترات از آب هستند که به مواردی از آنها اشاره می کنیم :

1- حذف نیترات توسط فرایند گیاه پالایی

هدف از انجام اين تحقيق، پرورش سه گونه مناسب آبزي برون آ (ني، بامبو و نخل مرداب) در محيط آزمايشگاهي به روش هيدروپونيك و بررسي توانايي آنها در حذف نيترات از آب بود. به اين منظور از سه گلدان با غلظتهاي اوليه 25 و 20 و 15 ميلي گرم در ليتر، يك گلدان حاوي كود كامل امكس و يك گلدان شاهد استفاده شد. طي 8 ماه تحقيق، تغييرات غلظت و درصد حذف نيترات و نيز ميزان رشد، وزن تر و خشك نمونه هاي گياهي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصل حاكي از قابليت بيشتر گياه ني براي حذف نيترات از آب نسبت به دو گياه ديگر بود به گونه اي كه در بالاترين غلظت، ميانگين حذف نيترات در ني، بامبو و نخل مرداب به ترتيب 95، 85 و 70 درصد تعيين شد. ميان وزن خشك گياهي و راندمان حذف گونه ها رابطه مستقيمي وجود داشت و بيشترين ميزان جذب نيترات در ريشه و ريزوم گياه مشاهده شد.

2- حذف نيترات از آبهاي آلوده با استفاده از نانوذرات ني اصلاح شده

در اين تحقيق نانو ذرات ني توسط محلولهاي اپي كلروهيدرين، تري اتيل آمين، متانول و پيريدين اصلاح گرديد. سپس نانو جاذب اصلاح شده به منظور حذف نيترات از آبهاي آلوده با استفاده از آزمايش هاي جذب ناپيوسته و پيوسته مورد بررسي قرار گرفت. در آزمايش هاي ناپيوسته اثر عواملي مانند pH ، جرم جاذب و غلظت نيترات اوليه بر جذب نيترات بررسي گرديد. نتايج آزمايش ها نشان داد كه با افزايش pH محلول از2 تا 10، راندمان حذف از 60 تا 86 درصد افزايش يافت و درpH برابر 6 به حداكثر مقدار خود رسيد. زمان تعادل برابر2 ساعت به دست آمد. با افزايش غلظت نيترات اوليه از 5 تا 120 ميلي گرم در ليتر، راندمان جذب از 90 به 67 درصد كاهش يافت. با افزايش جرم جاذب از 0/1 تا 0/3 گرم، راندمان حذف از 54 تا 68 درصد افزايش يافت، اما با افزايش از 0/3 گرم تا 1 گرم، راندمان جذب ثابت ماند. فرايند جذب از مدل سينتيك مرتبه دوم (R2 برابر 1) تبعيت كرده و داده هاي جذب با ايزوترم لانگمير (R2 برابر 0/99) مطابقت بيشتري داشت. آزمايش هاي پيوسته با استفاده از ستون با بستر ثابت (قطر داخلي 2/8 سانتي متر و 35 سانتي متر ارتفاع ستون) انجام گرفت. با استفاده از آب شبيه سازي شده با غلظتهاي 15، 50 و 120 ميلي گرم در ليتر براي دو دبي 0/98 و 2/27 ليتر در ساعت، ظرفيت ستون جذب به ترتيب برابر 13/36، 28/48 و 36/52 ميلي گرم بر گرم و 25/21، 60/93 و 74/32 ميلي گرم بر گرم به دست آمد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه نانو جاذب ني اصلاح شده قابليت بالايي در حذف يون هاي نيترات از آبهاي آلوده دارد.

منابع :تحقیقات اداره آب و فاضلاب